QUAN HỆ VIỆT NAM – HUNGARY:
I. QUAN HỆ CHÍNH TRỊ:
Việt Nam và Hung-ga-ri thiết lập quan hệ ngoại giao ngày 03/02/1950. Bạn đã dành cho Việt Nam sự ủng hộ và giúp đỡ quý báu trong sự nghiệp bảo vệ và xây dựng đất nước. Sau khi Hung-ga-ri thay đổi chế độ chính trị, trong những năm đầu thập kỷ 1990, quan hệ hai nước bị giảm sút. Từ năm 1992, mối quan hệ hữu nghị và hợp tác truyền thống dần được phục hồi.
Trao đổi đoàn:
Năm | Đoàn ra | Đoàn vào |
2004 | Chủ tịch nước Trần Đức Lương (5/2004) | |
2005 | | Thủ tướng Du-tran Phe-ren-xơ (7/2005) |
2008 | Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng (6/2008) | - Bộ trưởng Ngoại giao Gôn-dơ Kin-ga (3/2008) - Tổng thống Sôi-ôm La-xlô (5/2008) |
2009 | Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng (18-19/9/2009) | |
2010 | | Ngoại trưởng Mo-rờ-tô-nhi Ia-nô-sơ (dự Diễn đàn ARF - 7/2010) |
2011 | Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Gia Khiêm (6/2011, dự FMM 10 – ASEM) | |
2012 | | Phó Thủ tướng - Bộ trưởng Hành chính và Tư pháp No-vờ-ra-trích Ti-bo (14-15/11/2012) |
2013 | Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân (7/2013) | |
2013 | Chủ tịch nước Trương Tấn Sang (9/2013) | |
2014 | | Tổng thống Ader Janos (11/2014) |
2015 | | Phó Thủ tướng Semjen Zsolt và Phó Chủ tịch Quốc hội Latorcai Janos dự IPU 132 tại Hà nội (3/2015) Chủ tịch Quốc hội (11/2015) |
2016 | | Bộ trưởng Ngoại giao (1/2016) Bộ trưởng Tư pháp (3/2016) Phó Quốc Vụ khanh Bộ Ngoại giao Hungary (9/2016) |
2017 | Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân (4/2017) | Phó Chủ tịch Quốc hội Gulyas Gergely (1/2017) |
II. QUAN HỆ HỢP TÁC KINH TẾ
1. Thương mại:
Quan hệ thương mại giữa Việt Nam và Hungary tăng mạnh những năm gần đây. Theo số liệu của Hải quan Việt Nam, tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam và Hungary trong 12 tháng năm 2017 đạt 354,3 triệu USD, tăng 33,13% so năm 2016 và tăng 124% so năm 2013 (158 triệu USD), lần đầu tiên vượt ngưỡng 300 triệu USD. Trong đó, Việt Nam xuất khẩu đạt 207 triệu USD, tăng 121,79% so năm 2016, tăng 245% so năm 2013 ( 60 triệu USD), lần đầu tiên Việt Nam xuất khẩu vượt ngưỡng 200 triệu USD sang Hungary; kim ngạch nhập khẩu đạt hơn 147,3 triệu USD giảm -14,73% so năm 2016. Đặc biệt là năm 2017, lần đầu tiên Việt Nam xuất siêu 59,7 triệu USD bằng 40,52% so kim ngạch nhập khẩu từ Hungary, chi tiết theo bảng thống kê dưới đây:
Đơn vị tính : USD
STT | Kim ngạch XNK | 12 tháng 2016 | 12 tháng 2017 | Tăng/giảm so 2016 (%) |
I Tổng KN xuất khẩu: | | 93.331.659 | 206.999.074 | 121,79 |
| Dệt, may | 918.327 | 2.073.683 | 1285,10 |
| Giày dép các loại | 1.849.923 | 1.906.886 | 3,07 |
| Máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện | 23.923.995 | 125.208.017 | 4233,57 |
| Phương tiện vận tải, máy móc, phụ tùng | 6.421.393 | 6.410.807 | -0,16 |
II Tổng KN nhập khẩu: | | 172.797.905 | 147.306.945 | -14,75 |
| Dược phẩm | 26.623.156 | 33.209.341 | 24,73 |
| Máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng | 49.685.352 | 49.708.543 | -0,04 |
III | Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu | 266.129.564 | 354.306.019 | 33,13 |
IV | Xuất siêu | | 59,69 triệu USD = 40,52% so kim ngạch nhập khẩu | |
Đáng chú ý là năm 2017 xuất khẩu từ Việt Nam vào Hungary mặt hàng máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện tăng ngoạn mục hơn 4233% so năm 2016 đạt hơn 125 triệu USD. tiếp đến là hàng dệt may tăng 1285% so 2016 đạt hơn 2 triệu USD.
Với sự lỗ lực trong việc tăng cường làm công tác xúc tiến thương mại của cán bộ Đại sứ quán Việt Nam tại Hungary trong thời gian tới, dự kiến kim ngạch thương mại song phương sẽ đạt trên 400 triệu USD năm 2018.
2. Đầu tư: Tính đến hết tháng 12/2016, Hung-ga-ri có 15 dự án FDI còn hiệu lực tại Việt Nam với tổng vốn đăng ký là 51 triệu USD, đứng thứ 55 trong tổng số 105 quốc gia và vùng lãnh thổ có đầu tư trực tiếp tại Việt Nam.
Về lĩnh vực đầu tư, trong số 15 dự án của Hung-ga-ri co 03 dự án thuộc lĩnh vực chế biến chế tạo với tổng vốn đầu tư 41,82 triệu USD. Đứng thứ 2 là lĩnh vực truyền thông với 03 dự án với tổng vốn đầu tư 5,87 triệu USD. Lĩnh vực kinh doanh bất động sản đứng thứ 3 với 01 dự án, tổng vốn đầu tư 02 triệu USD. Còn lại là các lĩnh vực khác.
Về hình thức đầu tư, chủ yếu là 100% vốn nước ngoài (06 dự án, tổng vốn đầu tư 46,39 triệu USD) và hình thức liên doanh (08 dự án, tổng vốn đầu tư 4,16 triệu USD). Hình thức hợp đồng hợp tác kinh doanh chỉ có 01 dự án với tổng vốn đầu tư hơn 110.000 USD.
Về địa bàn đầu tư, chủ yếu vào 04 tỉnh, thành phố của cả nước. Dự án lớn nhất với quy mô 401 triệu USD thuộc lĩnh vực công nghiệp chế biến, chế tạo tại tỉnh Bình Dương. Hà Nội có 10 dự án với tổng vốn đầu tư 8,59 triệu USD. Số còn lại thuộc các địa phương khác như Thanh Hóa, Thành phố Hồ Chí Minh và Đồng Tháp.
Các dự án đầu tư tiêu biểu của Hung-ga-ti tại Việt Nam:
(i). Dự án Công ty TNHH Crest Asia Việt Nam, cấp phép ngày 15/09/2008 tại Bình Dương với tổng vốn đầu tư 40 triệu USD, sản xuất da thành phẩm, da thô mộc và các sản phẩm từ da.
(ii). Dự án Công ty TNHH phát triển White Stone, cấp phép ngày 26/08/2009 tại Hà Nội, tổng vốn đầu tư 2 triệu USD, thuộc lĩnh vực tư vấn bất động sản.
(iii). Dự án Công ty TNHH Amdocs Việt Nam, cấp phép ngày 16/10/2009 tại Hà Nội, tổng vốn đầu tư 2 triệu USD, thuộc lĩnh vực thông tin truyền thông.
(iv). Dự án Công ty Liên doanh Việt – Hung, cấp phép ngày 14/08/2009 tại Thanh Hóa, tổng vốn đầu tư 1,5 triệu USD, sản xuất đá ốp lát.
III. HỢP TÁC PHÁT TRIỂN
Từ năm 2003, Bạn đưa Việt Nam vào danh sách ưu tiên nhận viện trợ phát triển. Năm 2004, chương trình ODA đã bắt đầu được triển khai với dự án nuôi cá nước ngọt và một số đoàn của ta sang Hung-ga-ri trao đổi kinh nghiệm. Năm 2005, Bạn viện trợ không hoàn lại cho ta 600.000 USD, năm 2006 là 110.000 USD (Dự án Phát triển nghề may xuất khẩu các sản phẩm da cá sấu). Năm 2007, cam kết ODA của bạn tương đương mức năm 2006 (500 ngàn EUR). Năm 2008, Bạn tiếp tục viện trợ cho ta 500.000 EUR và cho vay 35 triệu EUR tín dụng ưu đãi để thực hiện dự án cấp nước sạch tại Quảng Bình và dự án quản lý dân số điện tử của Bộ Công an. Năm 2009, Bạn cam kết 60 triệu EUR tín dụng ưu đãi cho dự án xây dựng Bệnh viện Ung bướu thành phố Cần Thơ có quy mô 500 giường, tuy nhiên do nhiều yếu tố khách quan và chủ quan, hai bên đã không thực hiện được. Tháng 01/2016, nhân chuyến thăm chính thức Việt Nam của Ngoại trưởng Hung-ga-ri, ta và Bạn đã ký Thỏa thuận hợp tác tín dụng trị giá 60 triệu để thực hiện dự án Xây dựng Bệnh viện Ung bướu thành phố Cần Thơ. Tháng 1/2017 đã ký Thỏa thuận khung về gói tín dụng ưu đãi trị giá 440 triệu EUR của Hungary cho các dự án hợp tác phát triển tại Việt Nam.
IV. VĂN HÓA - DU LỊCH, GIÁO DỤC - ĐÀO TẠO
- Giáo dục - đào tạo là lĩnh vực hợp tác truyền thống giữa Việt Nam và Hung-ga-ri. Thời gian trước đây Bạn đã giúp ta đào tạo hàng nghìn chuyên gia, kỹ sư. Trong chuyến thăm chính thức Hung-ga-ri của Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân (28-30/07/2013), Bộ Giáo dục - Đào tạo Việt Nam và Bộ Nguồn Nhân lực Hung-ga-ri đã ký "Chương trình trao đổi giữa Bộ Giáo dục – Đào tạo nước CHXHCN Việt Nam và Bộ Nguồn Nhân lực Hung-ga-ri giai đoạn 2013-2014", trong đó có nội dung Chính phủ Hung-ga-ri tăng số học bổng cấp cho sinh viên Việt Nam lên 40 suất.
- Nhân chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống A-đe I-a-nô-sơ (11/2014), Hung-ga-ri đã nâng số học bổng cấp cho sinh viên Việt Nam lên 100 suất mỗi năm, thể hiện trong Kế hoạch hợp tác giáo dục đào tạo giai đoạn 2016-2017.
V. CÁC LĨNH VỰC KHÁC
1. Lãnh sự: Công dân Việt Nam mang hộ chiếu ngoại giao/công vụ được miễn thị thực nhập cảnh vào Hung-ga-ri và ngược lại.
2. Hợp tác địa phương: Quận Tây Hồ, Hà Nội đã kết nghĩa với quận 16 của Bu-đa-pét. Thành phố Hội An với thành phố Xen-ten-đơ-re (Szentendre), Thành phố Cần Thơ với Kaposvar của Hung-ga-ri.
3. Khoa học công nghệ: Hai bên đã ký Hiệp định Hợp tác khoa học - công nghệ và Hiệp định hợp tác về Môi trường để tạo khuôn khổ cho hợp tác song phương trong các lĩnh vực này. Tiểu ban KHCN họp thường niên, kiểm điểm việc triển khai và thỏa thuận chương trình hợp tác cụ thể.
VI. CỘNG ĐỒNG NGƯỜI VIỆT TẠI HUNG-GA-RI
Cộng đồng người Việt Nam tại Hung-ga-ri hiện có khoảng trên 4.000 người, sống tập trung chủ yếu tại Bu-đa-pét, kinh doanh hàng may mặc, hóa mỹ phẩm, thực phẩm và đồ uống…tại các chợ, trung tâm thương mại châu Á, cuộc sống tương đối ổn định, hình ảnh người Việt ở sở tại khá tốt. Bà con luôn đoàn kết và hướng về Tổ quốc.